Leksykon włosów: wszystko, co musisz wiedzieć na temat włosów

Z czego właściwie zbudowane są nasze włosy? Dlaczego u niektórych osób pojawia się łupież? Jak długie mogą być włosy? Nasz Leksykon włosów zdradzi, co naprawdę dzieje się na Twojej głowie i jakie pojęcia związane z włosami, należy przyswoić.

Budowa

Każdy pojedynczy włos składa się w 80% z keratyny (białka). Woda stanowi 10-15% jego masy, a pozostałą część – pigmenty, minerały i lipidy (tłuszcze). Zewnętrzną warstwę włosa tworzy tzw. osłonka włosa. Otacza ona warstwę wewnętrzną, inaczej cześć korową (cortex), która stanowi blisko 80% całej objętości włosa. Zabiegi upiększające tj. koloryzacja, rozjaśnianie czy trwała ondulacja i związane z nimi procesy chemiczne (utlenianie, redukcja), zachodzą właśnie w tej części włosa.

Cykl życia

Włos pozostaje na głowie 6–8 lat, a następnie wypada. Jest to proces uwarunkowany genetycznie. Jeżeli wypadanie włosów nasila się, oznacza to, że skróceniu uległa faza wzrostu (anaben) i włos wypada nawet po 3-4 latach szybciej.

Cykl wzrostu (rozwoju) włosa

Naturalnie siwe włosy mogą także wyglądać świetnie, jeśli właściwie o nie zadbasz.
Naturalnie siwe włosy mogą także wyglądać świetnie, jeśli właściwie o nie zadbasz.

Włosy na głowie znajdują się w różnych fazach cyklu wzrostu włosa. Przeważająca ich część – 80-90% - znajduje się w fazie wzrostu (faza anabenowa). Cebulka włosa (macierz włosa) połączona jest z włosowatymi naczyniami krwionośnymi, które doprowadzają substancje niezbędne do jego wzrostu i rozwoju. W tej części dochodzi do podziałów komórkowych – nowe komórki wypychają stare ku górze, powodując wzrost włosa. Faza ta trwa od 2 do 7 lat. Po niej następuje krótka, 2–3 tygodniowa faza przejściowa (faza katagenowa), w której dochodzi do zatrzymania procesów produkcji komórek w cebulce włosa. Włos odłącza się od naczyń krwionośnych, a cebulka ulega spłaszczeniu. W tej fazie znajduje się ok. 1% włosów, które mamy na głowie. W fazie spoczynku (talogenowej), cebulka włosa na nowo łączy się z naczyniami, zaopatrującymi włos w substancje niezbędne do wzrostu i nowy włos wypycha stary na zewnątrz. Ta faza trwa 2 – 4 miesiące. A znajduje się w niej ok. 10- 20% włosów.

Grubość

Grubość włosów uwarunkowana jest genetycznie. Za włos cienki, uznaje się w Europie włos o średnicy 0,04 do 0,06 mm. Włos normalny ma 0,06 - 0,08 mm, a gruby 0,08 – 0,1 mm. Włosy Azjatów są natomiast znacznie grubsze. Ich średnica wynosi przeważnie 0,08 – 0,12 mm. Te różnice budowy widać także w kształcie włosów. Włosy Europejczyków są eliptyczne, a Azjatów okrągłe i przez to bardziej elastyczne.

Liczba włosów

Liczba włosów jest powiązana z ich naturalnym kolorem. Osoby o blond włosach mają ich najwięcej – ok. 150 000. Osoby czarnowłose mają ok. 110 000 włosów, brunetki - 100 000, a rudowłose piękności jedynie ok. 80 000.

Keratyna

Keratyna – materiał budulcowy włosów i paznokc.
Keratyna – materiał budulcowy włosów i paznokc.

Keratyna jest niezwykle elastyczną proteiną oraz głównym materiałem budulcowym naszych włosów i paznokci.

Kolor

O kolorze włosów decydują melaniny - barwniki, które są syntezowane w wyspecjalizowanych komórkach o dendrycznej budowie – melanocytach. Melanocyty zlokalizowane są w okolicy cebulki włosa i, za pomocą odpowiednich wypustek, uwalniają barwniki, które dystrybuowane rozprowadzane są w całej objętości włosa. Melaniny dzielimy na dwa rodzaje eumelaniny (brązowo-czarne) i feomelaniny (żółto-pomarańczowe). Kolor naszych włosów wynika z ilości tych barwników i proporcji między nimi.

Łupież

Łupież jest schorzeniem skóry głowy i może powstać zarówno na suchej, jak i tłustej skórze głowy. Objawia się przyśpieszonym złuszczaniem skóry głowy. Przyczyny tego procesu mogą być różnorodne. Stres, złe odżywianie, zaburzenia hormonalne, ale także suche powietrze w pomieszczeniach, częste suszenie włosów suszarką czy niewłaściwie dobrane środki pielęgnacyjne. Jako remedium służą specjalne szampony przeciwłupieżowe, które w swoim składzie zawierają substancje czynne, takie jak octopirox czy pirotynian cynku.

Łój

Podobnie jak na całym ciele, tak i na skórze głowy, umiejscowione są gruczoły łojowe. Produkują one substancje o charakterze tłuszczowym lipidowym, które dystrybuowane są na skórę głowy oraz włosy i zabezpieczają je przed przesuszeniem, czyli nadmierną utratą wody. Uwarunkowania genetyczne, zaburzenia hormonalne czy stres oraz szereg innych czynników, mogą zakłócić równowagę w produkcji łoju. Prowadzi to do szybkiego przetłuszczania się włosów lub nadmiernego przesuszenia skóry głowy. Rezultatem obydwu zjawisk mogą być przykre dolegliwości, takie jak świąd, zaczerwienienie czy łupież.

Melanina

Pigment, znajdujący się we włóknach keratynowych włosa to melanina. W zależności od jego zawartości, decyduje o stopniu natężenia koloru włosa. Z wiekiem, proces powstawania melaniny spowalnia, aż wreszcie hamuje całkowicie, co objawia się siwieniem włosów. Wyróżnia się dwa rodzaje melaniny – większe brązowo-czarne pigmenty eumelaniny i mniejsze czerwono-żółte pigmenty feomelaniny. Wszystkie kolory włosów zależą od mieszanki tych dwóch rodzajów pigmentów.

Mieszki włosowe

Mieszek włosowy jest zagłębieniem w skórze, w którym zakorzenione są pojedyncze włosy. Na jego końcu znajduje się cebulka włosa. W górnej części mieszków włosowych umiejscowione są gruczoły łojowe, odpowiedzialne za produkcję sebum (tłuszczu), które rozprowadzanego jest na skórę głowy i włosy.

Osłonka włosa

Osłonka włosa (łac. cuticula) tworzy jego zewnętrzną warstwę. Zbudowana jest z płaskich, ułożonych dachówkowo komórek i stanowi wskaźnik, który mówi o stanie, kondycji włosów. Jeżeli komórki rogowe przylegają płasko, wewnętrzna warstwa włosa jest dobrze chroniona przed wpływem czynników zewnętrznych. Takie gładkie ułożenie komórek umożliwia dobre odbijanie światła, co zapewnia blask włosom. Jeżeli osłonka zostanie naruszona wskutek zewnętrznych czynników (rozjaśnianie, trwała ondulacja, częste poddawania wpływowi gorącego powietrza i inne), do wnętrza włosa mogą dostać się szkodliwe dla niego substancje. Włosy wydają się wtedy matowe, bez połysku, zniszczone. Intensywna pielęgnacja z użyciem odżywek i intensywnych regeneracyjnych odżywek olejków pomoże wygładzić warstwę zewnętrzną włosa.

Rozdwojone końcówki

Przy silnym rozdwajaniu się końcówek, często pomóc mogą jedynie nożyczki.
Przy silnym rozdwajaniu się końcówek, często pomóc mogą jedynie nożyczki.

Przyczynę rozdwajania się włosów na końcach są stanowią w głównej mierze uszkodzenia mechaniczne, powstałe przy okazji czesania, jak również tarcia ocierania o ramiona. Nie bez znaczenia są oczywiście także zabiegi, jakim poddajemy włosy – koloryzacja, rozjaśnianie, trwała ondulacja czy stosowanie podgrzewanych narzędzi, takich jak suszarka czy prostownica. Jeżeli włos się rozdwoi, można zastosować fluid na końcówki włosów, zawierający olejki silikonowe. Ich działanie, przynajmniej na jakiś czas, optycznie zniweluje rozdwojenia. Ostatecznie, pomoże przycięcie końcówek u fryzjera.

Skóra głowy

Skóra głowy zbudowana jest tak samo, jak skóra na całym ciele. Cechuje się też podobną wrażliwością. Niezależnie od faktu, że przykrywają pokrywają ją włosy, skórę głowy także możemy narazić na poparzenie słoneczne. Podobnie zimno, gorąco czy inne zewnętrzne czynniki mogą ją wysuszyć, doprowadzając do łupieżu czy świądu.

Włosy siwe

Właściwie, siwe włosy są identyczne w budowie z włosami normalnymi, jedyna różnica to brak melanin lub ich niewielka zawartość. W związku z tym, włosy siwe są mieszanką włosów pozbawionych pigmentu i zawierających go w mniejszej ilości. Białe włosy powstają w wyniku zatrzymania procesu wydzielania melaniny przez odpowiednie komórki. Moment, w którym dochodzi do tej sytuacji jest uwarunkowany genetycznie i stanowi cechę osobniczą.

Wypadanie włosów

Normą jest dzienna utrata włosów w granicach 30-100 sztuk. Jeżeli wypada więcej włosów, przyczyn takiego stanu może być wiele. W 95% wszystkich przypadków, jest to zjawisko dziedziczne zarówno u kobiet, jak i mężczyzn. Przez nadprodukcję męskich hormonów (androgenów), dochodzi do złego ukrwienia mieszków włosowych, które odpowiedzialne są za zakorzenienie włosa.

Wytrzymałość

Pojedynczy włos może utrzymać obciążenie ok 100 g. Oznacza to, że średnio wszystkie włosy na głowie mają udźwig co najmniej 10 ton.

Wzrost

Wzrost i rozwój włosa jest praktycznie niezależny od wpływu czynników zewnętrznych. Każdego dnia rośnie od 0,3 do 0,45 mm, co miesięcznie oznacza wzrost o 1 do 1,2 cm. Maksymalna długość włosa waha się od 40 do 80 cm.

Powiązane artykuły
  • Jak prawidłowo myć włosy i co ile dni?

    Mycie włosów

    Jak prawidłowo myć włosy i co ile dni?
    ...

    Nawet tak oczywista i rutynowa czynność jak mycie włosów, wykonywana nieprawidłowo, może zaszkodzić. Dowiedz się, jak poprawnie i jak często myć włosy.

    ...
  • Głowa pełna blasku

    Piękne włosy

    Głowa pełna blasku
    ...

    Odpowiednie produkty, ich aplikacja, a nawet dieta pomogą Ci zadbać o wyjątkowy wygląd Twoich pukli. Sprawdź, jak cieszyć się idealną kondycją włosów.

    ...
  • Peeling skóry głowy - dlaczego go potrzebujesz?

    Piękne włosy

    Peeling skóry głowy - dlaczego go potrzebujesz?
    ...

    Dowiedz się, jakie zalety niesie za sobą regularny peeling skóry głowy. Podpowiadamy, czego będziesz potrzebować. Składniki znajdziesz w swoim domu!

    ...
  • Porowatość włosów: włosy nisko- i wysokoporowate

    Piękne włosy

    Porowatość włosów: włosy nisko- i wysokoporowate
    ...

    Stopień porowatości włosów dostarcza cennych informacji na temat odpowiedniej pielęgnacji. Sprawdź porowatości swoich włosów za pomocą jednego z testów!

    ...
  • Sposoby na przetłuszczające się włosy - szampony, ale nie tylko

    Przetłuszczające się włosy

    Sposoby na przetłuszczające się włosy - szampony, ale nie tylko
    ...

    Przetłuszczanie się włosów jest spowodowane nadmierną produkcją sebum. Czy to oznaka choroby czy tylko problem kosmetyczny? Poznaj opinie ekspertów.

    ...
  • Pomoc dla suchych i łamliwych włosów

    Suche włosy

    Pomoc dla suchych i łamliwych włosów
    ...

    Dowiedz się, w jaki sposób możesz przywrócić suchym, łamliwym włosom ich sprężystość i jedwabistą naturę. Twoje włosy będą lśnić i znów będą miękkie

    ...
  • Trzy typy włosomaniaczek - którym jesteś Ty?

    Ochrona włosów

    Trzy typy włosomaniaczek - którym jesteś Ty?
    ...

    Minimalistka, racjonalistka czy specjalistka? Twoje podejście do troszczenia się o kondycję włosów mówi wiele o Twoim charakterze.

    ...
  • Jak dbać o włosy zimą? Skuteczne sposoby

    Ochrona włosów

    Jak dbać o włosy zimą? Skuteczne sposoby
    ...

    Noszenie czapki, częste zmiany temperatur, a nawet powietrze suche od kaloryferów mają wpływ na kondycję włosów. Sprawdź, jak dbać o włosy zimą.

    ...
  • SOS dla włosów zniszczonych

    Zniszczone włosy

    SOS dla włosów zniszczonych
    ...

    Czy Twoje włosy są kruche, suche , pozbawione połysku i rozdwajają się na końcach? Mamy dla Ciebie dobre wieści: nożyczki nie są jedynym rozwiązaniem.

    ...
  • Nowe życie włosów zniszczonych

    Zniszczone włosy

    Nowe życie włosów zniszczonych
    ...

    Dzielimy się z Tobą skutecznymi strategiami, które błyskawicznie przywracają lśniący połysk Twoim włosom (w tym długotrwała kontrola uszkodzeń)

    ...
  • Plączące się włosy: to już nie Twój problem!

    Zniszczone włosy

    Plączące się włosy: to już nie Twój problem!
    ...

    Pożegnaj problem splątanych włosów raz na zawsze. Wyjaśniamy co zmienić w programie pielęgnacyjnym, aby supełki na włosach stały się przeszłością.

    ...
  • Maska do włosów – tego potrzebuje każda fryzura

    Maski do włosów

    Maska do włosów – tego potrzebuje każda fryzura
    ...

    Maseczki do włosów pomogą odzyskać zdrowie twoim włosom i odbudują je. Dowiedz się jak działa ten cenny kosmetyk i kiedy należy go stosować!

    ...